Het is bijna niet voor te stellen: je collega’s staan niet meer ongevraagd elke twee minuten aan je bureau en respecteren je tijd, je stapel projecten slinkt in plaats van dat ze groeit, je baas is er altijd als je hem nodig hebt en aan het eind van je werkdag ga je met voldoende energie over naar huis. Utopia? Nee: Scandinavië. En met deze tips van onze noorderburen krijg jij ook (weer) meer plezier in je werk!
Ze hebben met Noma het beste restaurant van de wereld, worden geroemd om hun iconische modemerken als Acne en Filippa K, blinken uit in minimalistisch design, vermaken ons met geweldige thrillers en spannende series als The Killing en Borgen én ze zijn volgens onderzoek al jaren de gelukkigste volken van Europa: Scandinavië is cooler dan ooit!
Uit onderzoek van de Verenigde Naties uit 2016 blijkt dat Scandinaviërs niet alleen cool zijn, ze zijn ook erg gelukkig en hebben plezier in hun werk: IJsland, Finland, Noorwegen én Zweden prijken al jaren in de top 10 gelukkigste landen van de wereld met Denemarken als steevaste koploper op nummer 1. Nu hebben we in Nederland ook niet te klagen, maar we kunnen toch een paar dingen van onze noorderburen leren. Zeker als het aankomt op plezier in je werk, want werk blijkt van grote invloed op ons algemene levensgeluk.
Cijfers uit het onderzoek
Meik Wiking, directeur van het Happiness Research Institute, licht toe:
De landen die boven in de lijst eindigen kennen een niveau van politieke participatie, goed bestuur, een laag corruptiepeil en een sterke burgermaatschappij verzekeren de hoge kwaliteit van sociale relaties onder burgers.
Documentairemaakster en filosofe Stine Jensen – geboren in Denemarken – maakte in 2013 een vierdelige documentaire over het geluk van de Scandinaviërs en probeerde een verklaring te vinden voor die paradijsbenadering. Haar conclusie:
Het grootste deel van het geluk komt door het vertrouwen in de overheid. Waar het staatsvertrouwen in Nederland alleen maar meer afneemt, neemt het in de Scandinavische landen (met name Denemarken) alleen maar verder toe. Verder hebben Scandinaviërs een hoge mate van vertrouwen in elkaar, staat gelijkheid hoog in het vaandel en is het gemiddelde inkomen relatief hoog.
Ook de Britse Helen Russel verdiepte zich in de ‘geheimen van het Noorden’ toen zij en haar man voor LEGO naar Denemarken verhuisden. Waarin zit volgens haar het geluksgeheim verborgen? Russel:
Geluk is in Denemarken eerder een proces dan een permanente staat. Het is iets waar je elke dag actief aan werkt door van de kleine dingen het beste te maken, door toe te geven aan plezier – of het nu om zoete broodjes of seks gaat, door minder te werken of meer bij je familie te zijn.
Geluk is dus ‘een way of life’ die de Scandinaviërs maar al te goed onder de knie hebben. Een set van factoren en culturele gewoonten die zij wel (in grote mate) hanteren. Vooral die laatsten – Scandinavische gewoonten – kun je zelf ook inzetten voor meer levensgeluk. Zowel privé als op kantoor – voor meer plezier in je werk.
Maar hoe doe je dat, op jouw werkplek? 3 toepasbare time management tips van onze Noorderburen:
1. Fika! Ga voor een verplichte koffiepauze
Een van de belangrijkste gelukselementen in het Noorden van Europa is de gemeenschapszin en solidariteit. Ook op het werk is collegialiteit erg belangrijk en juist als je het druk hebt, wil je dat nog wel eens vergeten. In Zweden hebben ze daar wat op gevonden: Fika. Fika is een ‘verplichte’ koffiepauze met je collega’s, die eraan bijdraagt om je relatie met hun te verbeteren en meer plezier in je werk te ontwikkelen.
Wat je ook aan het doen bent, tegen 10 uur ‘s ochtends en rond 15 uur ‘s middags is het tijd voor een kop koffie en iets lekkers – samen met je collega’s! Daarbij neem je de tijd om even met elkaar te babbelen en te relaxen.
(Tip: lees hier hoe je altijd gespreksstof houdt in een informeel gesprekje, met collega’s bijvoorbeeld!)
De fika koffiepauze is in elk geval zo populair dat er al een boek over is geschreven en dat het in heel wat landen navolging heeft gekregen.
Ook Carlijn Evers, eigenaresse van lunchroom Fika in Nijmegen, ziet dat het werkt:
Fika is een ritueel, een echt moment van pauze waarin je de tijd neemt om het leven en de mensen om je heen te waarderen, dat is iets anders dan aan een kop koffie slurpen achter je computer. Het werkt heel productief. Door even afstand te nemen en naar een andere omgeving te gaan met een andere sfeer kom je op betere ideeën.
Evers heeft gelijk, want het is wetenschappelijk bewezen door de universiteit van Linkoping en die van Grant Thornton dat fika je productiviteit boost en je stresslevels laat zakken. Zo werk je met meer plezier en spaar je tijd.
Denk je dat je collega’s het niet zien zitten? Begin dan eens voorzichtig met een keer in de week of een keer per dag. Voor je het weet, merk je zelf ook dat het werkt en breng je dat beetje Scandinavië in je baan.
2. Minder uren werken werkt effectiever
Een 6-urige werkdag, a la de Scandinavische standaard: dat klinkt geweldig. Maar het klinkt ook als een hap uit je salaris en een onmogelijke zet in de Nederlandse cultuur. Toch? In Zweden denken ze daar heel anders over. Een aantal (zorg)instellingen, de gemeente Göteborg en een groot aantal bedrijven, zoals de Toyota-fabriek, zijn al aan de 6-urige werkdag.
Het idee?
De 8-urige werkdag is een erfenis van de industriële revolutie. Toen de fabrieken hun intrede deden kwam er voor het eerst een verdeling tussen 8 uur werk, 8 uur vrije tijd en 8 uur slaap. Een simpel concept dat in die tijd werkte. Maar sinds die tijd is er veel veranderd, dus hoog tijd om onze werkweek eens opnieuw onder de loep te nemen.
(Lees hier hoe Netflix dat al deed, en waarom het daar werkt.)
De ervaringen in Zweden zijn tot nu toe goed. Vooral in het Zweedse bejaardenhuis Svartedalens in Göteborg zijn de werknemers blij met de verandering. Assistent-verpleegkundige Lise-Lotte Petterson (41) vertelt:
Ik was eerst altijd moe. Als ik thuiskwam, viel ik meteen in slaap op de bank, maar nu niet. Ik ben nu veel alerter en heb veel meer energie voor mijn werk en voor mijn gezin.’
Haar baas, hoofd van de ouderenzorg Ann-Charlotte Dahlbom Larsson, ziet dat het personeelswelzijn beter is en de kwaliteit van de zorg hoger.
‘Er is veel sprake van ziekte en depressiviteit in de zorgsector als gevolg van uitputting. Het gebrek aan balans tussen werken en leven is voor niemand goed. Deze werkdagen zorgen ervoor dat de balans beter wordt gevonden.
Ook in de commerciële sector werkt de 6-urige werkdag. Volgens de Toyota service centers in Göteborg, die de overstap al 13 jaar geleden (!) maakten, is hun personeel nu veel gelukkiger en productiever. Daarnaast is het ziekteverzuim extreem laag en is de winst van het bedrijf sindsdien gestegen met maar liefst 25%…
Naast Göteborg zijn ze ook in Stockholm van het idee gecharmeerd: appontwikkelaar Filimundus stapte vorig jaar over naar de 6-urige werkdag.
CEO Linus Feldt: “De 8-urendag is niet zo efficiënt als we denken. Het is bijzonder moeilijk acht uur lang geconcentreerd te blijven op een bepaalde taak. Om de klus te klaren, lassen we pauzes in om de werkdag draaglijk te maken. Maar tegelijk slagen we er amper in ons privéleven boeiend te houden. Door kortere werkdagen aan te bieden, brengen we meer tijd door met ons gezin en houden we tijd over om bij te leren of te sporten. Er is veel meer balans in het leven nu en dat is precies wat we wilden.
Moet je dan maar meteen je koffers pakken en verhuizen naar Zweden? Dat niet, maar kijk eens in je eigen functie of het niet mogelijk is om je werktijden anders in te delen en je dagen korter te maken.
Helaas is de cultuur in ons land nog niet zo dat dan je salaris wordt gematcht, maar wat let je om wat minder te gaan verdienen? Reken eens uit wat het je kost om minder te werken. Kun je dat geld niet missen als je bezuinigt op onnodige spullen? Misschien wel.
Of werk je drie dagen per week 8 uur en kom je dan alsnog doodop thuis? Vraag je baas eens of je ook vier keer 6 uur mag werken. Waarvan één dag ook nog thuis. Zo blijft je energiepeil hoog, zonder dat je salaris moet inleveren. Reken maar dat dat wonderen doet voor je productiviteit en je stresslevels.
3. Minder hiërarchie, meer holacracy
In Nederland kennen we – ten opzichte van bijvoorbeeld onze oosterburen – een vrij informele sfeer op de werkvloer. In Noorwegen gaan ze daar nog een stapje verder in. Want hoewel wij onze leidinggevenden bijvoorbeeld al meestal met de voornaam aanspreken, is het aantal lagen in onze organisaties nog altijd onverminderd veel.
In Noorwegen (en andere Scandinavische landen) werken ze juist in plattere organisaties en is de afstand tussen collega’s – in welke functie dan ook – veel kleiner.
De Belgische Sophie Swerts die al 17 jaar in Denemarken woont en doceert aan de Universiteit van Kopenhagen, zweert bij de vlakke hiërarchie in de Deense maatschappij:
Iedereen wordt hier gerespecteerd voor zijn werk. In de universiteitsgang spreken studenten, assistenten en professoren elkaar aan met de voornaam. Diploma’s zijn belangrijk, maar iemand met een titel aanspreken, dat zou hier gewoon raar zijn.
En dat geldt niet alleen in het onderwijs op de universiteit, maar in alle sectoren. Swerts:
Wie op het laagste trapje in de bedrijfshiërarchie staat, kan zonder problemen een praatje maken met het kaderpersoneel. Er is een enorm saamhorigheidsgevoel. Op het werk voelen Denen een grote verantwoordelijkheid en streven ze samen naar eenzelfde doel. Ze zijn kanjers in teamwork. Moest België hen daarin kunnen evenaren, dan ben ik zeker dat het de productiekwaliteit zou verhogen en veel frustraties zou wegnemen.
Deze manier van werken lijkt erg op de holacracy benadering van bijvoorbeeld het Nederlandse bedrijf Springest. Oprichter Ruben Timmerman is enthousiast over hun manier van werken:
Holacracy lijkt een tijdrovend proces, maar uiteindelijk is het heel efficiënt. In vergaderingen wordt vaak veel geneuzeld, iedereen vindt er wel iets van. Bij ons is het: Eva, dit is jouw verantwoordelijkheid, succes ermee.
Hoe breng je deze platte organisatiecultuur en teamspirit tot leven in je eigen baan?
Werk zo veel mogelijk in teams met daarin medewerkers met een verschillende positie in het bedrijf. Lukt dat niet in standaard projecten, probeer deze ‘grensoverschrijdende groepen’ dan in te zetten bij het organiseren van informele zaken, zoals personeelsuitjes of -activiteiten. Levert dat positieve resultaten op, dan bouw je deze gemêleerde samenstelling daarna uit.
Plezier in je werk – op z’n Scandinavisch
Dus, wil je ook meer plezier in je werk? Probeer het zelf, door:
- de afstand die hiërarchie schept te verkleinen met holacracy,
- je werkdagen iets te verkorten zodat je energie overhoudt voor leuke dingen
- en door iedere dag koffie (of thee) te drinken met je collega’s om écht even effectief pauze te nemen.
Hoe je dat doet? Plan die eerste fika met je collega’s en bespreek dit artikel. Wie weet heb jij voor je het weet medestanders gevonden en breng je zo de voordelen van de Scandinavische werkcultuur naar je eigen kantoor. Wil je nog meer plezier in je werk beleven voor minder stress? Een cursus time management kan geen kwaad. Dat kan voor jou alleen, of rechtstreeks op jullie werkvloer met ál je collega’s bij elkaar. Wel zo Scandinavisch.
Hoe je jouw portie Scandinavië ook gaat implementeren voor meer plezier in je werk: suksess! (Da’s Noors voor… Je raadt het al.)
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van timemanagement, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Time Management
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
