Ping, bliep, tril. Opnieuw laat je werk uit handen vallen zodat je kunt checken wie jou een appje heeft gestuurd. Niet veel later doe je hetzelfde, ditmaal vanwege een e-mail. Typisch gedrag dat volgens deze psycholoog overeenkomt met de concentratiestoornis ADHD. Aan de Ritalin dan maar? Nee hoor, afkicken:

Notificaties herinneren je er voortdurend aan dat ze iets interessants voor je hebben; een leuk appje, een prikkelend nieuwsbericht of een aankomende sale. En dat meerdere keren perdag. Geen big deal denk je misschien, toch hebben deze micro-onderbrekingen een grote impact op je concentratie:

Onderzoek, uitgevoerd door het Attention Lab van de universiteit Utrecht, toont aan dat jouw smartphone voor symptomen zorgt die we ook bij mensen met ADHD terug zien.

Kwalijk, want een gebrek aan concentratie is wel het laatste dat jij als kenniswerker kunt gebruiken. Je maakt meer fouten, werkt trager en bent over het algemeen minder productief. Tijd dus om je smartphone het zwijgen op te leggen, maar dat blijkt in de praktijk lastig:

afleiden

De constante stroom aan informatie wakkert telefoonverslaving aan

Je weet zelf ook dat wanneer je iets gedaan wil krijgen jouw telefoon je daar niet bij gaat helpen. Maar hem in je tas laten zitten? Dat krijg je niet over je hart.

We zijn namelijk zo verslaafd aan onze digitale vriend dat wanneer deze oplicht we direct de neiging voelen om ‘m op te pakken. Een notificatie betekent namelijk dat er iets nieuws te ontdekken valt! En daar heeft ons brein een zwak voor, een evolutionair dingetje:

In de oertijd kon nieuwe informatie – of beter gezegd het gebrek daaraan – het verschil maken tussen leven en dood. Het is namelijk wel zo handig om de schuilplek van een roofdier te weten of waar er zich een beekje met vers drinkwater bevindt. Deze drang naar informatie heeft echter zulke diepe sporen achtergelaten dat ons moderne brein er nog steeds last van heeft.

Hoewel we ons niet meer druk hoeven te maken over roofdieren, vindt het brein het nog steeds lastig om onderscheid te maken tussen levensbedreigend nieuws en een grappig appje. Het is one and the same. Beiden eisen jouw aandacht op, beiden halen je uit jouw concentratie.

De inhoud en de reden van de interruptie mogen dan misschien niet significant zijn, het effect dat het op jouw focus heeft spreekt boekdelen, zegt ook Stefan van der Stigchel, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Volgens hem zorgt veelvuldige afleiding er langzaam maar zeker voor dat je het vermogen verliest om je aandacht langdurig op iets te richten.

“Aandacht is een enorme competitie, waarbij alleen dat element wint dat op dat moment het sterkst is. Vergelijk het met een zaklamp: je kunt maar op één plek tegelijkertijd schijnen!”

Zo kun je dus enkel je aandacht vestigen op die offerte. Laat jij je afleiden door een binnenkomend bericht dan verschuift die aandacht. Juist, als een zaklamp. Je haalt jouw aandacht dus van de ene taak af om ‘m vervolgens op een andere taak te ‘schijnen’ — en dat soms wel honderdmaal op een dag.

Volgens Michael Pietrus, psycholoog aan de University of Chicago, doet dit erg denken aan Attention Deficit Hyperactivity Disorder; de concentratiestoornis:

afleiden

Afleiding smartphone knoeit met jouw aandachtsspanne

Bij personen met ADHD is er een constante strijd bezig tussen de twee factoren die de mate van concentratie bepalen: prikkels uit de buitenwereld versus prikkels uit de binnenwereld. Doordat zij moeite hebben met het afschermen van de prikkels om hen heen, raken ze sneller afgeleid, eerder verveeld en verliezen ze sneller interesse in waar ze mee bezig zijn.

Pietrus ziet dit ook terug bij de gemiddelde smartphonegebruiker:

Onze smartphone stelt ons in staat direct overal nieuwe informatie en entertainment te vinden. En stuit je er niet direct op, dan ben je wel enkele klikken of swipes ervan verwijderd. Je zoekt er vervolgens actief naar. Kenmerkend gedrag dat ook terug te vinden is bij een ADHD-stoornis.

Deze constante zoektocht naar prikkelende informatie zorgt er vervolgens niet alleen tijdelijk voor dat je jouw aandacht verliest, maar kan zelfs langdurige veranderingen in je brein teweeg brengen:

Pietrus verklaart dat ons brein kan veranderen. Had je vroeger een geweldige focus, dan heb je misschien nu de concentratie van een goudvis. Van der Stigchel sluit zich hierbij aan: aandacht is ook volgens hem geen constante. Je moet het trainen, wil je het behouden. En door om de haverklap je telefoon te checken, leer je jouw brein juist een kortere focusduur aan.

“Iedere keer dat jij je telefoon checkt, train je jouw brein in de toekomst nog sneller afgeleid te zijn”

Björn en Inge praten verder over de gevolgen van een telefoon- en social media- verslaving in deze aflevering van de Tijdwinst Podcast:

5 eenvoudige tips werken beter dan Ritalin

Gelukkig hoef je niet direct aan de Ritalin wanneer je tussendoor je telefoon checkt. Het is de manier waarop je met je telefoon omgaat dat je telkens je aandacht verliest en wellicht symptomen ontwikkelt die overeenkomen met ADHD.

Hoe je daarmee omgaat?

Je kunt natuurlijk niet alle stoorzenders uit je werkomgeving elimineren, maar gelukkig heb je wel invloed op de grootste factor: jouw smartphone. Leer bewuster omgaan met je telefoongebruik. Deze tips helpen daarbij, evenals de artikelen die je onderaan dit artikel vindt.

1. Leg je telefoon op een vaste plek

Je kijkt minder snel op je telefoon zodra je deze niet bij de hand hebt. Zorg er daarom voor dat hij buiten je gezichtsveld én bereik is! Leg hem tijdens je werk op een vaste plek zoals een lade of in je tas. Zo minder je minder geneigd je werk te onderbreken om op je telefoon te kijken.

2. Wees af en toe onbereikbaar

Wist je dat je heel simpel je telefoon kunt instellen zodat je tijdelijk niet bereikbaar bent? Met de functie AutoModus op je iPhone heb jij het in een handomdraai geregeld. Dit is niet alleen super handig als je even in een vergadering zit, maar ook zodra jij geconcentreerd aan een taak wilt werken. (Doe het ook eens met je email inbox!)

Björn vertelt je er meer over in deze video:

3. Maak je smartphone minder aantrekkelijk

Zodra je brein jouw telefoon niet meer als speelgoed ziet maar als een nuttige tool, zul je er minder snel naar grijpen voor afleiding. Door je telefoon slimmer in te richten en nuttige apps voorrang te geven, kom je minder snel tot de verleiding om bijvoorbeeld social media-apps te openen die jou van je tijd willen beroven. Hier lees je hoe je dat doet!

4. Sta jezelf korte pauzes toe

Natuurlijk is het onrealistisch om nooit meer op je telefoon te kijken, dat hoeft ook zeker niet! Je kunt jezelf daarentegen wel bepaalde richtlijnen opleggen rondom wanneer en hoelang je even je telefoon tevoorschijn haalt zodat je telefoongebruik (en je concentratieverlies) binnen de perken blijft. Kijk bijvoorbeeld eens naar de app ‘Forrest’. Terwijl jij gefocust aan je taak werk, laat je een boompje groeien. Check je stiekem Instagram, dan gaat je boompje dood, ahh! Op deze manier leer je op een gedisciplineerde wijze omgaan met je telefoon!

5. Zet je notificaties uit

Ja, we weten het; saai! We hebben hem al zo vaak benoemd (maar het blijft toch een klassieker!). Zodra er geen aandacht-opeisende geluidjes klinken of meldingen verschijnen op je scherm, ben je al een heel eind op weg je telefoon minder aantrekkelijk te maken. Door alle notificaties uit te zetten en meldingen te elimineren, zal je telefoon niet zomaar opeens oplichten om je te herinneren aan een Candy Crush-verzoek.

Probeer deze tips eens uit en je zal merken dat je minder snel geneigd bent om je telefoon te checken. Enerzijds omdat je er (audio)visueel minder snel door wordt afgeleid, anderzijds omdat je telefoon minder aantrekkelijk is.

Kortom

Je veelvuldig laten afleiden door je telefoon zorgt voor meer dan enkel concentratieverlies. Zoals je nu weet kan het zelfs voor ADHD-symptomen zorgen: je bent sneller geneigd je aandacht op verschillende zaken ‘tegelijkertijd’ te richten. Dat gaat ten koste van je productiviteit én energie.

Leer er dus bewuster mee omgaan. Zo krijg je met mate toch nog informatie en entertainment binnen, maar heb je aan het eind van de dag wel je werk af!

Meer weten, lees eens deze artikelen:

afleiden

Ga eindelijk aan de slag met waar het écht om gaat

Nu je eindelijk van dat ADHD-achtige gedrag af bent, kun je eindelijk eens met die grote klussen (die je al zo lang ontwijkt) aan de slag gaan! Weet je niet hoe je die moet aanpakken? Laat ons je het leren; kom naar onze 1-daagse training Timemanagement en ontdek hoe jij met een nieuwe aanpak dingen gedaan krijgt!

Meer handige tips?

Mocht je dit nou interessant vinden, dan raden we je zeker aan om ons ook op Instagram te volgen. Daar ontvang je haast dagelijks korte, eenvoudige tips op het gebied van timemanagement of bijvoorbeeld gesprekstechnieken. Leuk om ook een kijkje achter de Tijdwinst-schermen te krijgen? Volg dan ook zeker Björn;

Wie zijn wij? | Training Time Management

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.

  1. 1-daagse training Time Management | Blog
  2. 1-daagse training Assertiviteit | Blog
  3. 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
  4. 1-daagse training Feedback Geven | Blog
  5. 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
  6. 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog