Dit is nu al de zoveelste collega die met een vraag aan je bureau staat. De zoveelste deadline die in je agenda wordt gewurmd terwijl het niet past. Of de zoveelste keer dat je met een vol hoofd naar huis gaat omdat de werkdruk veel te hoog ligt. Er zit maar één ding op om daar verandering in te brengen: eerlijk zijn op het werk. Hoe pak je dat wel en juist niet aan?

Eerlijk zijn op het werk over waar je tegenaan loopt, is niet altijd makkelijk. Positieve feedback geven (als in: complimenten uitdelen) voelt voor veel mensen al spannend. Laat staan aangeven dat iets je stoort of dat er dingen moeten veranderen voor jou. 

Het kan bijvoorbeeld nogal spannend zijn om aan te geven dat…

  • …de werkdruk te hoog ligt en je het met alle deadlines en spoedjes tussendoor niet meer redt. Althans, niet zonder met een overvol hoofd of zelfs overspannen naar huis te gaan.
  • …je niet alles alleen kunt doen en dingen moet gaan delegeren of uitbesteden.
  • …bepaalde verwachtingen veel te hoog zijn en je daar onmogelijk aan kunt voldoen.
  • …een project of taak niet in je agenda past en dat er iets anders van je bordje getild moet worden om het weer passend te maken.
  • …je gillend gek wordt van collega’s die je steeds onderbreken tijdens het werk met vragen of verzoekjes.
  • …je de drukdoenerij op het werk zat bent. Al het rennen, stressen, ad-hoc-dingen oppakken en maar doen alsof het de normaalste zaak van de wereld is.
  • …je overprikkeld raakt in de drukke kantoortuin waarin altijd wel mensen luide telefoongesprekken voeren, gezellige koffieapparaatpraatjes plaatsvinden of mensen je op andere manieren storen. 

Kortom: jij bent er klaar mee. Niet zo’n beetje ook! Maar hoe breng je dat zonder direct in de boosheid te schieten of het hele team tegen je in het harnas te jagen? 

Waarom is eerlijk zijn op het werk zo moeilijk?

Veel mensen hebben ooit aangeleerd om op het werk een perfectere versie van zichzelf te zijn. Die super(wo)man voor wie het nooit te veel is.

Thuis durf je er wel voor uit te komen dat je bordje op het werk veel te vol ligt. Of dat je je ergens mateloos aan ergert. Maar dat recht in iemands gezicht zeggen op het werk is een ander verhaal. Mensen zijn namelijk kuddedieren. Je wilt graag bij de groep horen waar je deel van uitmaakt (zoals de groep collega’s). Je wilt dat anderen je leuk vinden en je waarderen. Als je eerlijk bent op het werk over dingen die je tegenstaan, komt die waardering mogelijk in gevaar. Althans, daar ben je bang voor. 

Het heeft alles te maken met angst dat veel collega’s dingen voor zich houden of dat het er pas uitkomt als iemand écht overloopt. Denk maar aan die collega die nu thuis zit met een burn-out of die keer dat de spanning bij iemand zo hoog opliep dat het tot een uitbarsting, slaande deuren of huilbuien leidde. Er is angst om mensen te kwetsen. Angst om niet goed genoeg te zijn. Angst om buiten de boot te vallen. Of angst om de samenwerking op het spel te zetten.

Dit zijn stuk voor stuk oorzaken waarom het lastig kan zijn om eerlijk te zijn op het werk:

  • Je werkt op een plek waar het de normaalste zaak van de wereld is (of nee, lijkt) om de handen uit de mouwen te steken. Niet piepen, gewoon doen! 
  • Je bent bang dat het teamgevoel verdwijnt of dat de samenwerking met je collega’s minder soepel verloopt als je iets negatiefs aankaart. 
  • Je angst is om voor zwak of te gevoelig aangezien te worden als jij aangeeft dat je emmer overloopt. Anderen redden het toch ook? 
  • Je hebt de neiging om te pleasen. Je wilt anderen niet teleurstellen of met problemen opzadelen. Het levert minder gedoe op als jij niet voor jezelf opkomt en gewoon doet wat de ander van je vraagt. 
  • De cultuur op het werk voelt niet fijn. Er is weinig ruimte om over gevoel of grenzen te praten, grenzen worden genegeerd en er is veel geroddel onder collega’s of – nog erger! – je baas of een collega kleineert je zelfs.

eerlijk zijn op het werk

Waarom is eerlijkheid toch zo belangrijk op de werkvloer?

Vanuit die gedachten lijkt het misschien aanlokkelijk om je ergernis of overspannen gevoel voor je te houden. Dat is alleen geen goed idee. Als jij er alleen mee blijft zitten en de te hoge werkdruk maar slikt, dan loop je na een tijdje over. Een burn-out ligt op de loer, en anders op z’n minst overspannenheid. Geloof me: dan ben je verder van huis en moet je al helemaal vervelende gesprekken op het werk aangaan. Maar eerlijk zijn op het werk doe je niet eens alleen voor jezelf. Je doet het ook voor je collega’s. De vraag is namelijk ‘Is het wel eerlijk om oneerlijk te zijn?’. Is het niet juist vervelend voor je collega’s als jij achter hun rug om dagelijks klaagt (bijvoorbeeld bij je partner), terwijl je collega’s niet eens de kans krijgen om iets te veranderen. Zij hebben immers geen idee! En ook: hoe eerlijk is het als jij straks ergens anders gaat werken en zwaar gefrustreerd weggaat, terwijl niemand een flauw idee had dat het je zo hoog zat? 

Ook uit het Werkplezieronderzoek (dat BeFrank in 2019 liet doen onder bijna 1100 professionals) blijkt dat werknemers eerlijkheid de belangrijkste eigenschap bij collega’s vinden. Achterbaksheid vinden ze dan weer juist één van de vervelendste eigenschappen. 

Hierom wil je eerlijk zijn op het werk

Transparantie op de werkvloer brengt veel positiefs teweeg. Sowieso voor jou persoonlijk (je gaat weer met plezier en energie naar het werk), maar ook voor je collega’s en voor het team als geheel. 

Dit is wat het brengt:

  • Je collega’s waarderen je meer, doordat ze weten wat ze aan je hebben. Ze kunnen erop vertrouwen dat jij het wel zegt als iets niet lekker loopt én dat je complimenten ook altijd oprecht zijn.
  • Je voorkomt een burn-out, overspannenheid en stress. Je gaat met minder stress aan het werk, levert daardoor betere resultaten én voorkomt dat je uitvalt.
  • Je laat meer betrokkenheid zien op het werk door direct aan de bel te trekken als er iets beter kan. Dat komt het teamgevoel en jouw reputatie bij je leidinggevende ten goede.
  • De samenwerking gaat erop vooruit, omdat er niet allerlei dingen spelen die niet uitgesproken worden. Want ook al denk je misschien van niet, die frustraties zijn wel voelbaar in de samenwerking.
  • Je kunt beter en efficiënter werken. Als jouw taken passen in je planning en aansluiten op je expertise en als je minder gestoord wordt, krijg je meer gedaan in minder tijd. Jij blij, je baas blij.
  • Je kunt jouw talenten beter benutten. Ben jij bijvoorbeeld goed in analyseren? Dan moet je gefocust kunnen werken. Dat lukt nu eenmaal beter als je in alle rust een tekst kunt doornemen (en als je dus een rustige werksetting voor jezelf creëert).
  • Je doet een aanzet voor open communicatie op het werk. Goed voorbeeld doet goed volgen. Als jij eerlijk bent op het werk over waar je mee zit, motiveert dat collega’s om ook open te communiceren. Zo kunnen jullie frustraties, geroddel en achterbaksheid van de werkvloer verbannen. Opgeruimd staat netjes!

Ben je daarentegen niet eerlijk? Dan rijst de werkdruk de pan uit, houdt de overprikkeling niet op (niet vanzelf), ga je met steeds meer frustratie naar je werk en is dat ook voor je collega’s en leidinggevende merkbaar. Je bent na een tijdje klaar met je werkgever. Zo beland je in een vicieuze cirkel, waarin je waarschijnlijk uiteindelijk de biezen pakt om het ergens anders te proberen. Maar als je niet eerlijk bent, heb je een grote kans dat je op een volgende werkplek tegen hetzelfde aanloopt. 

Dat alles wil je niet!

eerlijk zijn op het werk

Eerlijk zijn op het werk – zo doe je dat niet

Dus: je mag eerlijk zijn op de werkvloer. Liever wel zelfs! Maar hoe pak je dat goed aan? Laten we beginnen met hoe je het beter niet kunt doen. 

Als je dan eenmaal alle moed hebt verzameld om over de hoge werkdruk aan te kaarten, dan wil je wel dat de boodschap goed uit de verf komt. Dat lukt niet als je om de hete brij heen draait of hoopt dat de ander je boodschap er tussen de (subtiel verwoorde) regels uit kan filteren. Gaat niet werken! 

Toch is dat wat veel mensen doen. Subassertieve of passief agressieve communicatie is een probleem én een ergernis op de werkvloer. 

  • Subassertief gedrag betekent dat je je onderdanig opstelt. Je denkt “Oh nee, dit past helemaal niet in mijn agenda. Waarom gaat zij over mijn grenzen heen?”. Maar wat je zegt, is eerder iets in de trant van “Ja hoor, geen probleem!”. Pas ‘s avonds aan de eettafel met je partner gooi je eruit dat het allemaal veel te veel is. 
  • Passief agressief gedrag houdt in dat je boosheid onderdrukt, maar er in je woorden wel op subtiele wijze iets van laat doorklinken. Dit gedrag wekt irritatie op bij collega’s. Zij kunnen niet op je vertrouwen, omdat je wel geïrriteerd bent maar niet duidelijk maakt wat er speelt. Een passief agressieve reactie is bijvoorbeeld “Ja hoor, ik doe het wel wéér. Ik los het wel weer last-minute voor je op.”

eerlijk zijn op het werk

Ga ervan uit dat mensen niet kunnen ruiken waar jouw grenzen liggen, hoe vol je agenda is of wat je vervelend vindt totdat jij er iets van zegt. Daarom wil je niet passief agressief communiceren en ook niet subassertief. Hoe dan wel? Assertief! 

Zo ben je wél eerlijk over de te hoge werkdruk

Wil je dat je collega’s of leidinggevende echt iets doen aan de hoge werkdruk en dat de situatie verandert? Dan moet je assertief communiceren. En daarmee eerlijk zijn. Uiteraard wel op een constructieve en niet passief agressieve manier. Zo doe je dat!

1. Zeg wat je wél wilt

Assertief communiceren betekent zeggen waar het op staat en duidelijk zijn in wat jij wilt en wat je vindt. Dat is prettig voor je collega’s. Zij weten wat ze aan je hebben. Je zegt immers concreet wat je vervelend vindt, waarom je dat vindt en hoe je het liever zou zien. 

Vergeet daarbij vooral dat laatste niet. Denk proactief na over een oplossing voor de situatie of over gewenst gedrag. Stap daarmee op je collega of leidinggevende af. Dat maakt het makkelijker om het probleem te tackelen. 

Je kunt bijvoorbeeld denken aan deze werkdrukoplossingen:

  • Word je regelmatig van je werk gehouden door verzoeken tussendoor? Stel voor om met een 1:1-lijst te werken. Dit betekent dat je collega’s en jij kleine verzoeken of vragen aan één collega verzamelen en die na een tijdje in één keer allemaal tegelijk aan die persoon voorleggen. Je hoeft elkaar dan minder vaak te storen.
  • Vind je het lastig om ‘nee’ te zeggen? Vraag aan je leidinggevende of een assertiviteitscursus een optie is. Daarin leer je grenzen stellen op een krachtige en constructieve manier.
  • Vind je het vervelend dat de deadlines zo krap zijn? Maak afspraken over hoe ver van tevoren je een opdracht ontvangt, zodat je meer tijd hebt om een planning te maken. 
  • Raak je vaak overprikkeld in de drukke kantoortuin? Vraag of er mogelijkheden zijn om bijvoorbeeld één of twee dagen thuis te werken, om een ruimte te reserveren voor focustaken of om regels op te stellen voor waar medewerkers wel en niet telefoontjes plegen.
  • Vind je het vervelend dat je vaak door telefoontjes gestoord wordt? Spreek af dat jullie voortaan afspraken maken om te bellen en niet uit het niets opbellen, tenzij het spoed heeft. 

Wil je nog meer van dit soort handige tips om de werkdruk gezond te houden? Lees dan mijn boek ‘Elke Dag Om 15.00 Uur Klaar’. Dat barst van de handige tips om slimmer te werken in plaats van harder en zo je focus te behouden. 

2. Spreek je direct uit na een concreet voorbeeld

“De werkdruk ligt te hoog” klinkt abstract. Wat vind je te veel? Welk project past niet in je agenda? En waar ligt het probleem dan exact? Dat laatste voor jezelf helder hebben is belangrijk om er een gesprek over aan te gaan. 

Het werkt daarom het beste om met je collega of leidinggevende te praten na een concrete situatie. Krijg je bijvoorbeeld voor de derde keer op vrijdagmiddag om 15.00 uur een verzoek om last-minute een spoedje op te pakken? Geef dan op dat moment of anders maandagmorgen aan dat dit je irriteert en dat dit soort verzoekjes niet altijd in je agenda passen. Dan heb je een concrete situatie om te bespreken én om een oplossing voor te bedenken.

eerlijk zijn op het werk

3. Breng feedback constructief en vanuit jezelf

Spreek je een ander aan op vervelend gedrag of op dingen die jou stress bezorgen? Let er dan op dat je niet vanuit je emotie reageert, maar het constructief houdt. Deze tips helpen daarbij:

  • Bouw je feedback op volgens het 4 G’s-model. Dus benoem eerst het gedrag dat je hebt gezien, daarna de gevoelens die dat bij je oproept, vervolgens het gevolg daarvan voor jou en daarna het gedrag dat je liever zou zijn.
  • Wacht even met reageren als je vol in je emoties zit. Laat het bezinken en reageer er pas op als je wat rustiger bent. 
  • Communiceer vanuit “ik”-perspectief. Dus “Ik vind het vervelend dat jij last-minute met dit verzoek bij mij komt” in plaats van “Jij bent altijd last-minute met verzoeken. Dat is echt irritant!”. Met een “ik”-uitspraak voorkom je dat de ander zich direct aangevallen voelt.
  • Houd het concreet. Zeg dus niet “De verwachtingen liggen hier ook altijd zo hoog”, maar wel “Voor dit project verwacht je dat ik in één week taak X, Y en Z afrond. Dat is te veel voor deze korte tijd.”
  • Wees kort en krachtig. Vermijd twijfeltaal of ellenlange inleiding. Kom snel to the point. Dan is de kans het grootst dat de ander jouw feedback juist interpreteert. 
  • Geef de ander de ruimte om te reageren. Misschien heeft je collega of leidinggevende een reactie, uitleg of vragen over wat je zegt. Laat daar ruimte voor vrij. Zo vergroot je de kans dat jullie samen tot een oplossing komen. 

4. Werk aan een eigen timemanagementsysteem

Duidelijkheid krijgen over wat wel en niet in je agenda past, begint met een goed timemanagementsysteem. Dat bestaat in onze ogen uit twee dingen:

  1. Een agenda, waarin je alle afspraken, deadlines en belangrijke projecten noteert om daar tijd voor te reserveren.
  2. Een takenlijst, waarop je dagelijks noteert waar je die dag concreet aan gaat werken. 

Zo’n systeem creëert overzicht voor jezelf. Het helpt je om in één oogopslag te zien of je ergens tijd voor hebt, wat je te doen hebt en waar je eventueel iets moet verschuiven als er een spoedje tussendoor komt. Als jij zo’n systeem slim inricht, kun je ook makkelijker ‘nee’ zeggen tegen dingen die niet passen. Je hebt immers een goed argument: “Hier is geen tijd voor”. Of je kunt een tegenvoorstel doen: “Dit kan ik wel voor je oppakken, als ik taak Y een dag later mag opleveren”. 

Sowieso helpt een timemanagementsysteem om je werkdruk te verlagen. Misschien kom je er door dit systeem bijvoorbeeld achter dat jij onrealistische takenlijsten opstelt. Je noteert voor 12 uur aan werk, terwijl er maar 8 uur in een werkdag zitten. Vind je het gek dat je daarna met een onvoldaan gevoel naar huis gaat?! Met een agenda en takenlijst heb je beter zicht op wat past in een dag en houd je het realistisch.

Meer leren over timemanagement? Volg ons op social media!

Een timemanagementsysteem inrichten klinkt misschien groots en abstract. Maar wij maken het concreet voor je. Volg ons op Instagram en Pinterest voor allerlei praktische tips om efficiënter om te gaan met je tijd, je agenda slim in te richten en beter prioriteiten te stellen. 

eerlijk zijn op het werk

Mensen vroegen ook

Hoe gedraag je je op je werk?

Eerlijk zijn is een belangrijk aspect van goed gedrag op het werk. Roddelen en achterbaksheid zijn twee van de grootste frustraties onder collega’s. Dat wil je dus voorkomen. Spreek je in plaats daarvan uit als dingen niet soepel lopen. Vertel eerlijk waar je je aan stoort en probeer proactief een oplossing aan te dragen. 

Wat is eerlijk werk?

Onze definitie van eerlijk werk is dat je werkgever luistert naar jouw behoeften en dat er ruimte is voor jou én voor je werkgever om aan te geven wat goed gaat en wat beter kan. Je werkgever kijkt naar je talenten, naar je verbeterpunten en naar je behoeften. Jij bent andersom bereid om het eerlijk te zeggen als dingen niet soepel verlopen of als je werkdruk te hoog ligt. Eerlijk werk komt in die zin van twee kanten. Verder betekent eerlijk werk natuurlijk dat werknemers een gelijke behandeling krijgen, netjes betaald worden en onder goede omstandigheden werken.

Wat is vertrouwen op de werkvloer?

Dit betekent dat jij en je collega’s erop kunnen vertrouwen dat iedereen eerlijk en recht iemands gezicht zegt hoe iets is. Je kunt ervan op aan dat je collega eerlijk vertelt hoe een project verloopt, het eerlijk zegt wat wel en niet past in zijn agenda en ook eerlijk is in zijn complimenten en opbouwende feedback geeft met de beste bedoelingen. Van roddelen is geen sprake. Dit creëert een veilige sfeer waarin iedereen zich durft uit te spreken. 

Werkstress je leven uit helpen? Volg een cursus timemanagement

Eerlijk zijn op het werk over de werkdruk en je agenda is één aspect van werkstress voorkomen. Maar het begint allemaal met een waterdicht timemanagementsysteem, prioriteiten stellen, grenzen aangeven en je niet te veel laten leiden door de gestreste sfeer en alle ad-hoc-verzoekjes. 

Hoe je korte metten maakt met werkstress en efficiënter werkt door je planning en prioriteiten op orde te krijgen? Dat leren onze ervaren trainers je in een cursus timemanagement. In één dag krijg jij al onze praktische tips uit 20 jaar ervaring aangeleerd om je tijd beter te managen en zo van stress af te komen. 

Wie zijn wij? | Training Timemanagement

Tijdwinst is, zoals onze naam al doet vermoeden, gespecialiseerd in tijd winnen door slimmer (samen) te werken. Om je daarbij te helpen, organiseren wij door het hele land (en online) praktijkgerichte trainingen in onder meer timemanagement, gesprekstechnieken en snellezen. Zo heb jij alle praktische handvatten om nog meer uit je tijd, uit je werk en uit samenwerkingen te halen.

Bekijk onze websites voor meer artikelen met praktische tips en voor ons uitgebreide trainingsaanbod. Of meld je direct aan voor één van onze trainingen. Hopelijk tot snel!