‘Oeps, daar komt een collega aan! Gauw die vakantiefoto’s wegklikken en je Word-venster weer openen. Doen alsof je druk aan het werk bent.’ – Wel eens gedaan? Te weinig uitdaging en teveel tijd op je werk kan je na een tijdje opbreken. De bore out is dan ook in opmars. Dit is hoe je hem voor bent of hoe je er van af komt.
Onderschat hem niet. De bore out. We mogen met een gerust hart zeggen dat hij net zo ernstig is als een burn out. Hij heeft immers dezelfde symptomen:
- vermoeid overdag
- ‘s nachts slapeloos
- depressiviteit
- lusteloosheid
- laag zelfbeeld
Bore out voor beginners
Toegegeven: het klinkt gewoon een beetje flauw. Moe van verveling op het werk. Maar daar zit meer achter. De verveling die in het woord zit, kan namelijk uit verschillende hoeken komen volgens expert Frouke Vermeulen:
“Een bore out komt niet altijd doordat je niks om handen hebt”, legt Frouke Vermeulen uit. “Ook als je actief aan de slag bent kun je je heel goed vervelen. Doordat de werkzaamheden je niet genoeg voldoening en energie geven. De maatschappelijke meerwaarde in mijn werk ontbrak. Daarnaast moest ik elke dag achter de computer zitten en hetzelfde doen. Die routine nekte me.’’
Een paar veel voorkomende voorbeelden die bore outs oorzaken, volgens de experts:
- te weinig werk en teveel tijd
- niet genoeg voldoening uit je werk halen
- te veel routines en dezelfde procedures in je werk
- chronisch onder je niveau presteren / overgekwalificeerd zijn
- zo weinig mogelijk doen, uit angst voor een burn out
- te weinig bewegingsvrijheid en ruimte voor (persoonlijke) innovatie
Waarom je nooit van een ‘bore out’ hoort
Als je vast zit in een bore out, is het best lastig om dat toe te geven. Het kan, zoals ik eerder al zei, best een beetje gênant aanvoelen in een maatschappij die er op gericht is dat je zoveel mogelijk doet – en geen seconde verspilt.
Dat je lusteloos, moe of zelfs depressief wordt van te weinig werk – dat is waarschijnlijk al helemaal een lastige kwestie voor jezelf om te begrijpen. Laat staan om aan anderen uit te leggen. Dus hou je het maar voor je. Of heb je het niet eens door.
Bovendien kunnen bore out-ers het heel lang volhouden. Vaak langer dan iemand met een burn out. Die loopt tegen een muur waarvan duidelijk is welke bakstenen deze gevormd hebben. Een bore out is iets lastiger vast te stellen, doordat je met vreemde hobbels te maken hebt die je flink dwars zitten maar je niet meteen uitschakelen – zoals dat bij een burn out gebeurt. Zo kun je in een bore out wel járen blijven hangen.
Wanneer je daar midden in zit, is het logisch dat het moeilijk is om er weer uit te komen.
De ‘gouden kooi’ die bore out heet: zo kom je er uit
Gevaarlijk – dat blijven hangen in een bore out, stelt organisatieadviseur Edger Gubbels. Hij ziet dat mensen zich vaak gevangen houden in een ongelukkige situatie als verveling op het werk, omdat dat werk aan de andere kant wel zekerheid biedt. En omdat verandering van een situatie nu eenmaal lastig is. Hij noemt het ‘de gouden kooi’.
Edger: “Als het salaris, de voorwaarden en de collega’s leuk zijn, is het moeilijk daarvan afstand te nemen.”
Maar laten we het niet te snel hebben over afscheid nemen van je huidige werk. Dat is het laatste – en meest extreme – plan, nadat je een aantal meer voor de hand liggende stappen doorlopen hebt:
1 Herkennen
Héb jij een bore out? Als het goed is, heb je dat al in de smiezen.
2 Uitzoeken
Als dat besef geland is, is het tijd om de boel wat nauwkeuriger te inspecteren. Stel jezelf een aantal verdiepende vragen om er achter te komen wat er áchter je bore out zit. Belangrijk om te weten, zodat je straks de juiste oplossing voor jouw bore out kunt kiezen.
Om je op weg te helpen, een paar vragen die je aan het denken zetten:
- Zit er een herhalend karakter in je werk? Of een bepaald onderdeel dat zich steeds herhaald?
- Heb je saaie of vervelende collega’s?
- Of is er iets mis met de manier waarop je werk of je afdeling is georganiseerd?
- Is dit iets tijdelijks, of een factor die continu speelt?
- Vind je het leuk om naar je werk te gaan? Of hik je vanaf zondagmiddag al tegen de maandagochtend aan?
- Wat vind je het vervelendst om te doen? Wat vind je wel leuk in je functie?
- Lijkt de tijd vaak erg langzaam te gaan als je werkt?
- Worden je talenten benut en krijg je regelmatig uitdagende taken?
- Wat voor beeld heb je van jezelf over een paar jaar? En hoe was dat beeld een paar jaar geleden?
Een paar opdrachten die daar uit voortkomen, kunnen zijn:
- Zet de minst leuke dingen van je werk op een rij en kijk wat er weg kan. Kwestie van delegeren of elimineren.
- Zet je (vergeten) talenten op een rij en vraag je af of ze in je huidige functie benut worden.
- Visualiseer nog eens hoe je er over een paar jaar bij zit. Inventariseer wat je nu doet, en of dat er aan bijdraagt om daar te komen.
Neem de tijd voor deze vragen, de antwoorden en de conclusies die er uit voort komen. Desnoods met een paar dagen verlof, of een weekendje weg waarop je rustig kunt reflecteren op je situatie. Ik herhaal: de bore out is niet te onderschatten. Heb je er een of ben je op weg, dan kun je het maar beter goed uitzoeken voordat je hem gaat aanpakken.
3 Aanpakken!
Je hebt, als het goed is, inmiddels een veel beter beeld van je situatie. Die bore out is er. Geen ontkennen aan. En je weet inmiddels waarschijnlijk ook redelijk waar die vandaan komt. Belangrijk in deze stap, want in de oorzaak ligt de oplossing.
Om het te kunnen aanpakken, is het als eerste van belang om van je lusteloosheid af te komen. Die verveling op het werk is in je systeem geslopen. Dat moet er uit, anders ga je helemaal niks gedaan krijgen in de aanpak-fase.
Arbeids- en organisatiepsycholoog Mieke Meulmeester: “Als je een bore out hebt, kom je na het werk vaak niet verder dan de bank en de televisie en als je er moeite mee hebt daarin zelf verandering te brengen, maak dan een afspraak met een vriend of een vriendin. Een stok achter de deur werkt altijd beter dan een afspraak met jezelf.”
Dan is het tijd om de oorzaak van je bore out aan te pakken. Verveling op het werk, dat sowieso. Maar waar komt het vandaan?
Want voor elke veel voorkomende oorzaak is een mogelijke oplossing. Gaat het in jouw bore out geval om:
Gebrek aan werkzaamheden, en een overschot aan tijd?
Smeer je taken niet uit over de hele dag, maar start met aanpakken. Twee gouden stokken achter de deur: gebruik de pomodoro techniek of plan sprints uit het scrummen in. Stel jezelf deze deadlines en ga aan de slag, zonder afleiding en uitstelgedrag.
Taken afgerond en uitgesprint? Blijf je baas om werk vragen. Als het echt ‘op’ is, is de boodschap wel duidelijk. Als er hier écht (tijdelijk) niet meer werk voor je is, kun je misschien een andere afdeling uit de brand helpen? Of een aanvullende training volgen?
Doei verveling, hallo ontwikkeling.
Gebrek aan uitdaging doordat je onder je niveau werkt?
Gebrek aan uitdaging doordat je onder je niveau werkt?Geef aan je meerdere(n) aan dat je het idee hebt dat je overgekwalificeerd bent voor je huidige functie. Dat je meer kunt dan er nu in je takenpakket zit. Danwel doordat je onder je niveau gesolliciteerd hebt, of doordat je simpelweg ‘uit je functie gegroeid bent’.
Vraag of er mogelijkheden zijn om je functie op te schalen en er verantwoordelijkheden bij te nemen? Als teamleider bijvoorbeeld? Stel desnoods voor om in een soort proefperiode te laten zien wat je nog méér kunt binnen of buiten je functie.
Overschot aan routine, gebrek aan vrijheid en vernieuwing?
Heb jij allerlei ideeën, maar worden die niet gewaardeerd? Wil je vóóruit, maar blijft de rest van de organisatie maar doen wat ze altijd doen? Voel je je een minuscuul tandwieltje in een grote machine dat niet meer moet doen dan ronddraaien met de anderen?
Verzoek je manager / collega’s om je wat meer bewegingsvrijheid te geven. Vraag om hun vertrouwen dat jij je taken naar behoren afrondt – en daar dan misschien zelfs een schepje bovenop doet.
Als daarvoor geen ruimte is binnen de organisatiecultuur, dan is het een mogelijk tactiek om van je team of afdeling een scrumteam te maken. Deze aanpak is gezeteld op het idee dat werknemers hun eigen taken goed in de hand kunnen houden en deze transparant en naar eigen inzicht kunnen uitvoeren. Je zou het binnen één project kunnen uitproberen. Heel moeilijk is dat niet. Bekijk deze uitleg maar eens:
Gebrek aan voldoening op het werk?
Kijk goed waar dit vandaan komt. Hecht jij, zoals Frouke Vermeulen, veel waarde aan werk met een maatschappelijke bijdrage – en mis je dat nu? Bespreek het met je HR- of vertrouwenspersoon.
Haal je geen voldoening uit je werk doordat het lijkt of het werk allemaal nooit áf komt – en je dus ook geen voldoening gevend ‘zo dat hebben we maar mooi even gefikst’ gevoel kunt krijgen? Leer de lessen van marathonlopers: zorg voor een duidelijke eindstreep en bepaal welke tussenstops je per dag inlost’. Oftewel: stel per dag 3 duidelijke MIT’s op.
Bang voor een burn out?
Dit is een ernstige. Praat met je meerdere of een HR / vertrouwenspersoon over de kwestie om te zien hoe je hier uit kunt komen. Schakel in elk geval professionals in.
Werkt dat allemaal niet?
Overweeg misschien toch om je baan in te ruilen voor een andere. Maar doe dat pas voordat je goed hebt uitgezocht waar het hier mis ging – en hoe je dat op een andere plek kunt veranderen of voorkomen! Zonder weloverwogen vooronderzoek loop je gegarandeerd in de gras is groener val.
Hoe je na je besluit vervolgens ook afscheid neemt van je ‘gouden kooi’, doe het in elk geval niet zoals deze Fransman het deed.
Oké, alle gekheid op een stokkie. Je hebt hier te maken met een sterke bore out spiraal die doorbroken moet worden. Dat is erg lastig. Het lijkt allemaal redelijk comfortabel in je gouden kooitje. Ga alsjeblieft desondanks op zoek naar een manier om je talenten te benutten. Het ís en blijft gewoon zonde om ze te verspillen door je tijd te verdoen op Facebook en met vakantiefoto’s (her)bekijken. Toch?
Leestips
Meer lezen over bore out en hoe je uit je gouden kooitje vliegt? Lees de boeken van de (ervarings)deskundigen Frouke Vermeulen – ‘Vechten tegen verveling’ – of Hilde Mariën – ‘Ik ben (het) zo moe’.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van timemanagement, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Dit bericht op Instagram bekijken
Wie zijn wij? | Cursus Time Management
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
