Technologische snufjes hebben een negatieve invloed op ons geheugen. Begrijpelijk dat je daar iets aan wilt doen. Dat jij je brein wil trainen. Alleen: doe dit niet met braintraining. Van die apps en spelletjes die claimen dat ze jouw geheugen verbeteren. Die werken niet, zegt onderdoek. Wat wel? Nieuwe ervaringen opdoen en blijven leren, een leven lang.
Ons geheugen gaat erop achteruit, zegt geheugenkampioen
We zijn steeds minder afhankelijk van ons geheugen. Informatie die we nodig hebben zoeken we in een oogwenk op en ook zodra we een adres of afspraak moeten onthouden, is daar onze vertrouwde smartphone. Die regelt – beter gezegd: onthoudt – het wel eventjes voor ons. En dat is ontzettend fijn, want zo kunnen we een groot deel van onze tijd en brein besteden aan zaken die we wel nuttig vinden. Zoals denken over werk, in plaats van denken aan werk.
Toch kleven er ook nadelen aan, aan het minder hoeven te onthouden van informatie. Het zou ons dommer maken, bijvoorbeeld. Vergeetachtiger. Of zoals Joshua Foer zijn TED-talk zegt:
‘We lijken steeds minder de behoefte te hebben ons brein te gebruiken om zaken te onthouden. Het lijkt wel alsof we vergeten zijn hoe dat moet.’
Foer zelfs heeft daar vrij weinig last van. De Amerikaan is geheugenkampioen en kan binnen 1,5 minuut een spel kaarten uit zijn hoofd leren en oprakelen. Zonder fouten.
Het gaat dan ook niet zo zeer over zijn geheugen, daar schort het niet aan, maar om ons geheugen. Hij is er namelijk van overtuigd dat dat langzaam maar zeker slechter wordt. En dat zou ons lui maken.
Zo’n tien jaar geleden ontstond er dan ook een nieuwe trend; een hype rondom breinspelletjes. Want ja, logisch: niemand wil een lui brein. We willen allemaal wel zo’n koppie dat met gemak een deck kaarten onthoudt. Of in ieder geval een fris en fruitig geheugen op onze oude dag.
Nou, door je brein te trainen zou dat moeten kunnen. Althans, dat werd beweerd. Tal van breingames-giganten staken de kop op. Van apps tot websites, van memory tot puzzels. Stuk voor stuk beloofden ze je geheugen en brein te trainen. Om zo de schade die al die technologische snufjes hebben aangericht, op te lappen.
Er was (en is) alleen één probleem:
Breinspelletjes werken niet
In ieder geval niet wanneer jouw doel is je geheugen te verbeteren. Dat werkt gewoon niet. Er plezier en ontspanning uithalen? Be our guest, dat kan nooit kwaad. Maar erop vertrouwen dat je na een maandje “braingym” een geheugen als een olifant hebt, is helaas uit de dikke duim gezogen. En geloof je ons niet, neem het dan in ieder geval van de wetenschap aan:
Een onderzoek uitgevoerd door het Berlijns Max Planck Instituut van Human Development en het Stanford University Center on Longevity tonen in hun gezamenlijke studie aan dat je brein trainen aan de hand van breinspelletjes niets doet. Het is niet schadelijk of zo, maar het levert gewoon niets op.
Dit is hun statement:
‘De krachtige consensus van deze groep is dat de wetenschap de claims niet onderbouwt dat het gebruik van breinspelletjes-software cognitieve prestaties in het dagelijks leven verbetert of cognitieve achteruitgang en hersenaandoeningen voorkomt.’
Let vooral op de woorden “krachtige consensus” en “niet onderbouwt”. Meer dan 70 van ‘s werelds grootste cognitief psychologen en neurowetenschapper zijn het er dan ook over eens: je brein trainen lukt niet met breinspelletjes.
“Maar hoe zit dat dan met al die breinspelletjes-giganten die claimen dat hun app zelfs de grootste zeef van een brein kan helpen?” Nou, die raaskallen. Dat bleek wel toen Lumosity, een van de grootste breinspelletjes-gigant, een fikse boete van 2.000.000,- kon betalen omdat zij onterecht claimden dat hun product wetenschappelijk bewezen het brein zou verbeteren. Niet dus.
Laat je dan ook niet wijsmaken dat dat werkt. Je kunt je geheugen niet verbeteren met apps. Leuk voor ontspanning. Prima als je daar plezier uithaalt. Maar niet voor je brein.
Dit wil niet zeggen dat je brein niet te trainen valt
“Trainen” is hier misschien het verkeerde woord, maar je kunt je hersenen en geheugen zeker gezond houden. Zodat je tot op latere leeftijd er nog pienter bijloopt. Of zodat je nu eenvoudigweg een boodschappenlijtje onthoudt. Mag ook.
Daarvoor grijp je dus niet naar breinspelletjes. Nee. Het blijkt dat door je vooral te focussen op het aanleggen van nieuwe verbindingen in het brein je jouw geheugen fris houdt.
Wat bedoelen we daar precies mee?
Nou, veel zaken voer je op de automatische piloot uit. Je hoeft er niet over na te denken. En dat is ontzettend handig, want zo hoef je niet telkens te dubben over in welke versnelling je de auto moet zetten. Je doet het gewoon, zonder na te denken. Dit is dat “luie”, waar Foer het eerder over had.
Nou is dat wel fijn voor jou, maar voor je brein is dat minder wenselijk. Informatie “bewandelt” steeds dezelfde neuro-banen waardoor het minder geprikkeld wordt. Het wordt minder uitgedaagd waardoor het sneller vergeet.
Zou je daarentegen minder vaak iets op de automatische piloot doen – door bijvoorbeeld nieuwe dingen, ervaringen of kennis op te doen – dan “schrikt” je brein. Het kent het niet. Het is nieuw. En dat prikkelt die neuro-verbindingen: informatie moet ineens een andere weg bewandelen. Dat versterkt niet alleen je neurale netwerk, het verbetert ook je geheugen.
Kortom:
Wil jij je brein trainen, focus je dan op het soepel houden van die grijze massa. Op het aanmaken van nieuwe neuro-verbindingen door vooral nieuwe nieuwe ervaringen en kennis op te doen.
Een paar ideeën:
1. Blijf een leven lang leren
De nummer één manier om je brein en geheugen in topconditie te houden, is door te blijven leren. En nee, daar ben je nooit te oud voor. En nee, daar hoef je ook niet je baan voor op te zeggen. Nieuwe dingen leren betekent niet perse dat je terug naar de schoolbanken moet. Dat kan ook prima met een avondcursus, een zaterdagmiddaglesje of losse module.
Kleinschaliger kan natuurlijk ook.
- Denk aan het leren van een nieuwe taal. Via iTalki bijvoorbeeld: een manier om één op één les te krijgen van moedertaalsprekenden.
- Of wat dacht je van het ontwikkelen van bepaalde, specifieke vaardigheden? Daar is Skillshare ontzettend handig voor. Daar leer je zaken als animeren, illustratie, schrijven of fotografie.
- Geïnteresseerd in webontwikkeling en design-software, neem dan eens een kijkje bij LinkedIn Learning. Leer je een hoop én ontvang je na afloop een certificaat. Altijd goed.
Laagdrempelige manieren om niet alleen veel leuke en nieuwe dingen te leren, maar ook om je hersenen te blijven prikkelen. In dit artikel vertellen we je daar graag meer over. Wat kun je nog meer doen?
2. Blijf nieuwe dingen proberen
Elke dag opnieuw. En dat hoeft niet heel spannend te zijn hoor. Volgens de Hersenstichting is het al voldoende om een paar kleine veranderingen in je dagelijkse routine door te voeren. Dit ook weer met de intentie om je brein te laten schrikken door middel van nieuwigheden.
Ze dragen deze voorbeelden aan:
- Probeer eens een nieuw gerecht uit. Zo leer je niet alleen nieuwe kooktechnieken uit, maar leer je ook vreemde ingrediënten en smaken kennen.
- Neem een andere weg naar je werk dan je gewend bent. Of loop eens een ander ommetje met de hond. Verras jezelf.
- Lees andere nieuwsbronnen. Zo kom je in aanraking met nieuwe inzichten en invalshoeken.
- Blijf op zoek gaan naar uitdagingen en zorg voor afwisseling: los een lastige breinkraker op, neem een boek dat op het eerste oog lastig lijkt of kijk eens een buitenlandse film zónder ondertiteling.
Zoals je ziet zijn het kleine aanpassingen. Niet life changing, maar voldoende verandering om je brein op op het puntje van zijn stoel te houden.
3. Blijf naar muziek luisteren of maak het desnoods
Tot slot doe jij je brein en humeur een plezier door vaker naar muziek te luisteren. Het blijkt namelijk dat je hersenen daar ontzettend veel baat bij hebben. Dat schrijft Erik Scherder ook in zijn boek ‘Singin in the Brain’.
De Nederlandse neuropsycholoog en muziekenthousiast’ stelt dat muziek bevorderlijk werkt op het brein, en dan met name op het geheugen. Zo zouden er daadwerkelijk veranderingen in het brein optreden en blijken mensen die lijden aan dementie bepaalde herinneringen op te kunnen roepen. En dat enkel met muziek!
Wil je het écht goed doen, pak dan zelf een instrument op. Leer piano spelen, tokkel op de gitaar of geef eindelijk toe aan je droom om ukelele te spelen. Je buren worden er wellicht gek van, maar je brein bloeit daarentegen op!
Kortom
Ons geheugen mag er dan misschien wel op achteruitgaan, we kunnen zelf een aantal dingen doen om onze grijze materie soepel te houden. Zolang je maar bij die breinspelletjes wegblijft, want die doen helemaal niets voor je. In plaats daarvan focus jij je op het aanmaken van nieuwe neuro-verbindingen. Op het versterken van je neurale netwerk. Daar kom je veel verder mee.
Door jezelf regelmatig bloot te stellen aan nieuwe ervaringen, informatie én een onsje muziek moet dat lukken. Blijven leren dus.
Over nieuwe dingen leren gesproken: volg een cursus time management
Zoals we eerder zeiden is het leren van nieuwe vaardigheden en kennis dé manier om je geheugen krachtig te houden. En dan kon je inderdaad doen door een nieuwe taal te leren, maar wat dacht je van het volgen van een cursus? Een cursus snellezen bijvoorbeeld, of cursus time management bijvoorbeeld.
Daar leren we je binnen 1 dag hoe je jouw tijd beter plant (zodat je daadwerkelijk tijd hebt om nieuwe dingen te leren). Dat is niet alleen ontzettend nuttig, het is ook een fantastische manier om je brein bloot te stellen aan iets nieuws. Schrijf je dus zeker in en kom ons ontdekken!
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van timemanagement, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Time Management
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
