Hoe actiever jij informatie oppikt, des te sneller en beter je brein de stof leert. Nuttige informatie, zeker wanneer je op het punt staat iets nieuws te leren. Handen uit de mouwen dus, want uitvoeren in de praktijk? Dát is hoe je volgens de “bedenker” van de Leerpiramide van Bales leert. En fouten maken? Dát is hoe je volgens hem nog beter wordt!

Wat is de Leerpiramide van Bales? En klopt het?

De Leerpiramide van Bales is een model dat vertoont hoe wij leren, of in ieder geval hoe efficiënt de wijze is waarop we leren. De piramide dook op in 1946 nadat een zekere Edgar Dale de “Cone of Experience” had bedacht. Dale opperde dat je pas écht iets leert wanneer je iets in de praktijk uitvoert. Enkel lezen of onderwezen worden levert volgens hem vrij weinig op.

Begin jaren ‘70 werden deze ideeën opnieuw populair en werd de Cone of Experience omgedoopt tot Leerpiramide van Bales. De percentages werden erbij verzonnen en echt onderzoek naar het nut of de waarheid ervan is nooit gedaan.

Om deze redenen bestaat er nogal wat argwaan en discussie rondom de piramide. Klop het wel of is het volledige lariekoek? Leer je inderdaad beter zodra je iets in de praktijk uitvoert of steek je toch ook wel wat van een seminar of klassikaal lesje op?

We laten het in het midden. Ervan uitgaande dat de piramide en de theorie erachter kloppen, leggen we je uit wat jij eraan hebt en hoe je het in de praktijk kunt toepassen.

Wat stelt de Leerpiramide van Bales precies?

De theorie leunt op de gedachte dat hoe actiever we informatie binnen krijgen des te beter we het leren en onthouden.

  • Zo sla je slechts 5% van de informatie die je klassikaal onderwezen krijgt op;
  • slechts 10% van wat je leest;
  • 20% indien je informatie audiovisueel krijgt aangeleverd;
  • 30% zodra je het middels een demonstratie ziet;
  • 50% door over het onderwerp te discussiëren;
  • 75% wanneer je de stof in de praktijk uitvoert;
  • en 90% zodra je het een ander uitlegt of het hen onderwijst.

leerpiramide van bales_

Zoals je ziet bevinden de meer passieve leerwijzen zich bovenaan in de pyramide. De wijzen waarbij jij fysiek aan de slag gaat – actieve leerwijzen aan de onderkant.

Wat heb jij hier nu aan?

Nou, volgens de theorie pik jij informatie sneller en beter op wanneer je het op een zo actief mogelijke wijze doet. Bijvoorbeeld door een onderwerp te bediscussiëren, het in de praktijk uit te voeren of door een ander het uit te leggen. 

Indien jij momenteel een studie, cursus of training volgt, is dat interessant om te weten. Of wanneer je graag een nieuwe hobby wilt oppakken of een vaardigheid onder de knie wilt krijgen. Weten hoe je dat op een zo efficiënt mogelijk wijze doet, is dan nuttige kennis.

Maar waarom werkt dat? Hoezo is klassikaal onderwezen worden dan niet effectief? Het is immers de meest gebruikte manier om mensen iets te leren?

Nou, hierom:

leerpiramide van bales_

Jouw brein en fouten: dé manier om te leren

Volgens de Piramide van Bales leert ons brein sneller wanneer het fouten maakt. Dit dwingt jou namelijk na te denken over hoe het anders of beter kan, hoe je de fout in de toekomst kunt voorkomen en wat dan wel het juiste antwoord of de beste oplossing is.

Door dit denkproces slaat jouw brein informatie langer en beter op. Het maakt op een andere manier neuroverbindingen aan dan wanneer het enkel op theorie leunt. Je moet fysieke handelingen verrichten, bijvoorbeeld door iets uit te voeren of door het een ander te vertellen. Daarvoor zul je de informatie die je hebt kritisch moeten bekijken; klopt dit wel? Voer ik dat echt op die manier uit? Is dat werkelijk het juiste jaartal?

Soms heb je het dan bij het verkeerde eind. Je zult jezelf dan moeten verbeteren of een nieuwe manier moeten zoeken waarop je de handeling wél kunt uitvoeren. Dat is leerproces is uiterst waardevol voor je brein.

Door informatie slechts te lezen of door het je te laten vertellen, doorloop je dit proces niet. Je maakt geen fouten, maar slikt alles dat je waarneemt voor zoete koek. Je ondergaat geen leerproces.

In plaats daarvan blijft de materie abstract, vaag en conceptueel. En dan kun je nog zo’n goede onderwijzer hebben of nog zo’n goede instructies: je brein zal moeite hebben de stof daadwerkelijk op te slaan. Het heeft geen praktijkervaring en moet het maar doen met interpretaties die het heeft gevormd op basis van wat anderen zeggen.

Pas wanneer jij de materie in levende lijve ondervindt, bijvoorbeeld door het in de praktijk uit te voeren, leert je brein. Het leert de knelpunten kennen, wat wel goed gaat en wat niet. Het maken van fouten stelt je brein in staat informatie op te slaan op basis van wat jij hebt ondervonden; niet van wat een ander heeft ervaren.

Kortom:

Indien je iets onder de knie wilt krijgen en echt wil begrijpen, leer je spelenderwijs. In de praktijk. Niet door te lezen of door horen zeggen.

leerpiramide van bales_

Hoe doe je dit nu in de praktijk?

Met deze theorie kun je allerlei kanten op. Maar waar het op neer komt is dat, wanneer jij iets nieuws wilt leren, je de handen uit de mouwen steekt. Bijvoorbeeld na het volgen van een cursus of seminar. Daar heb je tal van nieuwe inzichten opgedaan, maar was wanneer jij deze tot uitvoering brengt, leer je het daadwerkelijk. En dat lijkt voor de handliggend, maar veel te vaak doen we naderhand niets meer met informatie die ons destijds interessant leek.

Laat jou dat niet gebeuren.

  1. Plan voordat je de cursus of het seminar volgt voldoende tijd in je agenda om er mee aan de slag te gaan. Houd bijvoorbeeld een paar uur vrij om na de cursus de zaken goed op een rijtje te zetten. Wat heb je geleerd? Wat kun jij hier concreet mee?
  2. Maak tussendoor aantekeningen zodat je naderhand een concreet stappenplan kunt opstellen. Welke stappen of acties kun jij ondernemen om het nu nog vage concept om te buigen naar de praktijk?
  3. Plan die stappen daadwerkelijk in je agenda of takenmanager. Stappen en acties die daaruit voortkomen wil je niet uit het oog verliezen. Leg ze daarom vast in een time management systeem. Enerzijds zodat je ze niet vergeet, anderzijds zodat je bewust tijd vrijmaakt om ze  tot uitvoer te brengen.
  4. Voer het uit. Je leert pas zodra je de abstracte informatie daadwerkelijk uitvoert. handen uit de mouwen dus en aan de slag! ‘Oefening baart kunst’ blijft hierbij een keiharde wetmatigheid. Herhalen, herhalen, herhalen dus. Tot je het kunstje onder de knie hebt.
  5. Bied aan de stof aan anderen te onderwijzen. Aan collega’s bijvoorbeeld die meer over het onderwerp willen weten. Geef hen een korte presentatie. Of schrijf er desnoods een E-book over.

Kortom

Natuurlijk kan het geen kwaad om te leren door middel van passieve leerwijzen, maar indien je informatie en kennis écht wilt opslaan, zul je volgens Edgar Dale je handen vuil moeten maken. Pas wanneer je het in de praktijk toepast leer je, begrijp je en onthoud je.

Haal je neus daarom even uit de boeken, stap uit die schoolbanken en pas het toe. En fouten maken? Graag! Ze helpen je brein de materie beter en grondiger te kennen. Maak ze dus, keer op keer.

leerpiramide van bales_

Meer leren over slimmer leren? Lees verder

Vind je dit nou een interessant onderwerp en wil je meer weten over hoe je zo efficiënt mogelijk je kennis en vaardigheden kunt ontwikkelen, bekijk dan zeker onderstaande artikelen. Daarin vertellen we je meer over hoe je brein leert en hoe jij daar, aan de hand van enkele praktische tips, gebruik van kunt maken.

Wie zijn wij? | Training Time Management

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.

  1. 1-daagse training Time Management | Blog
  2. 1-daagse training Assertiviteit | Blog
  3. 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
  4. 1-daagse training Feedback Geven | Blog
  5. 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
  6. 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog